Bestuurders van Nederlandse financiële instellingen reisden dit voorjaar met Vereniging Eigen Huis, Nationale Hypotheek Garantie, Nederlands Investerings Agentschap en energiebedrijven naar Spitsbergen. Om met eigen ogen te zien waarom het nodig is om nú stappen te nemen. Expeditieleider Bernice Notenboom: ‘De tijd dringt. Lezingen geven is leuk, maar al lang niet meer genoeg.’

Ze reed met nomaden op een kameel door Pakistan, verkende de steppen van Mongolië, kajakte naar Timboektoe en stond als tweede Nederlandse vrouw op de Mount Everest. Nu is Bernice Notenboom (1968) op een minstens even uitdagende expeditie: naar de bestuurskamers van Nederland. Want wat zij heeft gezien in de poolgebieden, dat moet ook gezien worden door de top van het bedrijfsleven. ‘Het barst in Nederland van de goede bedoelingen, maar de urgentie om echt wat te gaan doen wordt nog onvoldoende gevoeld.’

We hoeven de lezers van Goedgeld niet te overtuigen. Waarom de financials waarmee jij op reis ging wél?

‘Ze hoefden niet overtuigd te worden van klimaatverandering. Dat is trouwens een zinloze discussie die ik niet meer aanga. Het ging me erom dat ze overtuigd raakten van de noodzaak om te versnellen en om samen te werken. Dat er vandaag iets moet gebeuren.’

Dat geldt voor meer mensen.

‘Natuurlijk. Een warmterecord in de lente vindt iedereen leuk. In Nederland lijkt het klimaat relaxt te veranderen. Het is even een weekje lastig soms, maar we kunnen ermee dealen. Dat staat een gevoel van urgentie in de weg. Je moet daarom naar gebieden gaan waar klimaatverandering al wél zichtbaar een probleem is. De deelnemers aan deze expeditie hebben we zelf onderzoek laten doen met klimaatwetenschappers die daar al jaren komen. We hebben de dikte van het ijs gemeten, de temperatuur van het water, de verhouding tussen zout zeewater en zoet smeltwater en de mate waarin de sneeuw nog zonlicht reflecteert. Door roet en andere rotzooi wordt dat steeds minder en dat is een ramp, want reflectie op sneeuw houdt de polen koud. Over het ijs naar de Noordpool is over een tijdje gewoon niet meer mogelijk. Ik moet nu al stukken zwemmen. Dat was tien jaar geleden veel minder.’

Eerder ging je met leiders van bedrijven als de Gasunie en Schiphol op expeditie. Wat leverde dat op?

‘De Gasunie ging na de eerste expeditie actief aan de slag met de voorbereidingen om Nederlandse huishoudens van het gas te halen. Voor Schiphol is het een stuk lastiger om stappen te zetten, maar de luchthaven is nu aan de groene stroom. Tijdens de laatste editie zijn we meer thematisch gaan werken en vroegen we banken én energiebedrijven, Nationale Hypotheek Garantie, Nederlands Investerings Agentschap en Vereniging Eigen Huis mee met een heel concrete missie: in de verduurzaming van huizen valt enorme winst te behalen, maar die projecten moeten wel worden bekostigd.’

Is zo’n exercitie niet pijnlijk voor grote organisaties die zulke stappen nog niet kunnen nemen?

‘Nee hoor, je kunt altijd wát doen. Dit soort projecten helpt organisaties om de balans naar het groene te laten doorslaan. Dan kan het ineens snel gaan.’

Kritiek zou kunnen zijn dat zo’n reis vooral plezierig is.

‘We hebben ze hard aan het werk gezet. Aan de expeditie gingen acht sessies vooraf en na de reis hebben we er nog een paar gehad. In september presenteren we bij De Nederlandsche Bank een rapport met aanbevelingen. In dat proces speelde ASN Bank trouwens een grote rol. Zie de reis maar als bekroning van maandenlang hard werken.’

Hoe zorg je er zelf voor dat het niet bij mooie beloften blijft?

‘Ik maak het ze lastig door ze te vragen hun beloften concreet te maken. Ik vraag door: wat ga je doen, wanneer, hoeveel, met wie? Meepraten kan iedereen. Maar daar doen we dit niet voor.’

Komt er nog een volgende reis en voor wie?

‘Daar wil ik nog niet over nadenken. Zo’n reis kost me een jaar regelen, ik doe bijna niets anders meer. Het wordt tijd om de zware sector mee te nemen naar Spitsbergen. Shell. Eneco. Als die stappen gaan maken, is dat al die moeite meer dan waard.’

Ook in deze editie: